بررسی اثر عصاره خارخاسک بر اسپرماتوژنز رت

مقدمه: بر اساس باور پیشینیان، گیاه خارخاسک علاوه بر دارا بودن خواص دارویی فراوان، عملکرد و میل جنسی در مردان را نیز افزایش می-دهد. از آن‌جایی که سودمندی داروهای گیاهی باید با ارزیابیهای آزمایشگاهی و بالینی مختلف اثبات شود، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر عصاره هیدروالکلی این گیاه بر اسپرماتوسیت‌های اولیه در رتها انجام شد. روش کار: در این مطالعه تجربی از ٣۵ سر رت نر بالغ از نژاد ویستار، با وزن متوسط ١۰±١8۰ گرم و سن 2-3 ماه استفاده شد. رت‌ها به طور تصادفی به پنج گروه هفت‌تایی شامل گروه کنترل، گروه شاهد (دریافت ۵/٢ میلی لیتر نرمال سالین) و گروه‌های تجربی 1 و 2 و ٣ (دریافت به ترتیب دوزهای ۵/٢، 5 و 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره خارخاسک به روش خوراکی، به صورت روزانه و به مدت هشت هفته) تقسیم شدند. یک روز پس از آخرین درمان، با کشتن رت ها، بیضه آن ها خارج و پس از ثبوت بافتی، از آنان مقاطع تهیه و با کمک میکروسکوپ نوری بررسی شدند. داده‌های بدست آمده با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین تعداد اسپرماتوسیت های اولیه در گروه تجربی 3 در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری پیدا کرده است (01/0P<). اما عصاره خارخاسک بر میانگین تعداد اسپرماتوسیت های اولیه در گروه‌های تجربی 1 و 2 اثری نداشته است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که عصاره خارخاسک با تاثیر بر اسپرماتوسیت‌های بیضه می تواند به عنوان تعدیل کننده فعالیت های دستگاه تولید مثل جنس نر عمل کند و احتمالاً در درمان ناباروری های مردانه نیز موثر باشد.